کمردرد یکی از موارد شایع در بارداری است که بیش از نیمی از خانمهای باردار احساس میکنند. علت اصلی این کمردرد مرتبط با تغییرات فیزیکی در این دوره از جمله تغییرات هورمونی و وضعیت بدنی است. همچنین، باگذشت زمان در طول بارداری، ممکن است شدت درد افزایش یابد. عموماً این عارضه در مراحل اولیه بارداری بسیار شایع است. در ادامه با علائم، علتها و روشهای درمان کمردرد در بارداری، آشنا خواهیم شد.
کمردرد در بارداری
در طول بارداری، زنان ممکن است با کمردردی مواجه شوند که به ناحیه باسن، ران و پاها گسترش مییابد و باعث ایجاد یا تقلید علائمی شبیه به سیاتیک میشود.
کمردرد در بارداری ممکن است ثابت باشد یا با فعالیت بدتر شود و حتی میتواند در طی خواب اختلال ایجاد کند و عملکرد کلی را کاهش دهد. اگرچه بیشتر علائم پس از زایمان به طور خودکار تسکین مییابند، اما برخی موارد ممکن است بهعنوان اختلالات مزمن باقی بمانند. زنانی که از قبل مشکل کمردرد داشتهاند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به کمردرد مربوط به بارداری هستند. تغییرات آناتومیک و وضعیتی طبیعی در طول بارداری، بهخصوص در قسمت پایین بدن، باعث چالشهای مکانیکی در سیستم اسکلتی عضلانی میشود.
بهعنوان نشانهای از کمر درد در اوایل بارداری، احتمالاً زنانی که قبلاً مشکل کمردرد داشتهاند، در طول بارداری هم با این درد روبرو خواهند شد. تقریباً دو سوم از زنان باردار، در این دوره از بارداری این درد را تجربه میکنند.
علائم کمر درد در بارداری
علایم کمر درد در بارداری معمولاً در بالای کمر و در مرکز آن احساس میشود و ممکن است همراه با دردی باشد که به پاها تابیده میشود.
درد لگن خلفی که در پشت لگن قرار دارد، چهار برابر بیشتر از کمردرد در بارداری است. این درد، عمیق و محسوس در زیر خط کمر، در یک یا هر دو طرف، یا در سراسر دنبالچه احساس میشود.
علت کمر درد در بارداری
در دوران بارداری، کمردرد ممکن است به دلایل گوناگونی ایجاد شود که شامل موارد زیر میشود:
افزایش وزن:
همراه با بارداری، زنان معمولاً وزن بیشتری به خود میگیرند که این افزایش وزن باعث ایجاد فشار زیادی بر روی ستون فقرات میشود و در نتیجه کمردرد ظاهر میشود. علاوه بر این، وزن نوزاد و رشد رحم نیز فشار بیشتری به رگها، کمر و اعصاب لگن وارد میکند که درد کمر را تشدید میکند.
تغییر وضعیت بدن:
در دوران بارداری، تغییر مرکز ثقل بدن باعث فشار و درد در ناحیه کمر میشود.
تغییرات هورمونی:
تغییرات هورمونی مرتبط با بارداری، با آزادی هورمونی به نام ریلکسین همراه است که باعث شلشدن رباطها و مفاصل میشود. این شلشدن میتواند به درد و ناراحتی در ناحیه کمر منجر شود.
جداشدن عضلات با بزرگتر شدن رحم:
در دوران بارداری، ممکن است دو ماهیچه پشتی از قفسه سینه تا استخوان شرمگاهی از یکدیگر جدا شود که باعث کمردرد میشود.
استرس:
استرس و نگرانی ممکن است منجر به تنش عضلانی در ناحیه کمر شود که در نتیجه ممکن است به شکل کمردرد یا گرفتگی در ناحیه کمر احساس شود.
درمان کمردرد در بارداری
برای درمان کمر درد در بارداری در تهران، راهکارهای زیر را امتحان کنید:
- از بلندکردن وسایل سنگین خودداری کنید و در صورت داشتن درد، از کمک دیگران استفاده کنید.
- از ایستادن یا نشستن طولانیمدت خودداری کنید و به نوبه خود از صندلیهای ارگونومیک استفاده کنید.
- همواره صاف بنشینید و از متمایلشدن بدن به سمت جلو خودداری کنید.
- یک حوله یا بطری آب گرم را در پشت کمر خود قرار دهید تا به درمان کمر درد در بارداری تهران کمک کند.
- از کفشهای مناسب و با کفی و قوس مناسب استفاده کنید و از کفشهای پاشنهبلند خودداری کنید.
- هنگام درازکشیدن، به پهلو و با زانوهای خم شده بخوابید و یک بالشت در بین زانوهای خود قرار دهید.
- از یک تشک محکم برای خوابیدن استفاده کنید و از تمرینات کششی مناسب برای کمر استفاده کنید.
- با مشورت پزشک، ماساژ ملایم در ناحیه دردناک را امتحان کنید.
- در صورت نیاز به درمان کمردرد، پیش از مصرف، مشورت با پزشک خود را جویا شوید و از داروهای بدون نسخه فقط با دستور پزشک استفاده کنید.
برای درمان کمر درد بعد از سقط جنین، این راهکارها را امتحان کنید:
استراحت کافی: به بدن خود زمان بدهید تا بهبود یابد و از بلندکردن اجسام سنگین و فعالیتهای سنگین خودداری کنید.
استفاده از کمپرس گرم: کمپرس گرم یا پد گرمکننده میتواند به شلشدن عضلات منقبض و کاهش درد کمک کند.
مصرف داروهای تسکین درد: استفاده از مسکنهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن میتواند مؤثر باشد.
ورزشهای سبک: پس از بهبود درد، انجام ورزشهای سبک مانند پیادهروی میتواند به کاهش کمردرد کمک کند و گردش خون را بهبود بخشد.
ماساژ ملایم: ماساژ ملایم میتواند به کاهش تنش عضلانی در ناحیه کمر کمک کند.
جلوگیری از کمردرد در بارداری
برای جلوگیری از کمردرد در دوران بارداری، به این نکات توجه کنید:
- به حالت بدنی خود دقت کنید، بهجای خمشدن کمر، زانوهایتان را خم کرده و پشت خود را صاف نگه دارید
- از فعالیتهایی که فشار زیادی به کمر وارد میکنند؛ مانند بلندکردن و جابهجایی اجسام سنگین خودداری کنید.
- هنگام خوابیدن، به پهلو بخوابید و بین پاهایتان بالشت بگذارید.
- از کفشهای استاندارد و مناسب استفاده کنید.
- برای تسکین درد، کمپرس سرد یا گرم را روی ناحیه دردناک قرار دهید و ماساژ دهید.
- برای پیشگیری از درد طولانیمدت و مزمن، به درمان و پیشگیری از کمردرد اهمیت بدهید.
اگر علائم شدیدی بیش از دو هفته داشتید یا نگران زایمان زودرس هستید، حتماً با متخصص زنان و زایمان خود مشورت کنید.
کمر درد در بارداری و جنسیت جنین
کمردرد در دوران بارداری ممکن است به علت ترشح هورمون ریلکسین و فشار به عضلات و مفاصل ایجاد شود، اما این موضوع هیچ ارتباطی با جنسیت جنین ندارد. بزرگ شدن شدن شکم و اضافهوزن در بارداری برای تمام مادران باردار اتفاق میافتد، بدون آنکه به جنسیت جنین ربط داشته باشد. علاوه بر این، قوی و ورزیده بودن عضلات میتواند از تجربه درد کمک کند، اما این نیز هیچ ارتباطی با جنسیت جنین ندارد.
در آخر...
دوران بارداری با ورود به دنیایی از تجربیات جدید و احساسات متنوع همراه است، اما با چالشهایی از جمله کمردرد همراه است. این درد میتواند از مشکلات هورمونی تا وضعیت فیزیکی ناشی شود. بااینحال، مشاوره و درمان مناسب از طرف پزشکان زنان و زایمان میتواند به زنان کمک کند تا این چالش را بهتر مدیریت کرده و لذت بیشتری از دوران بارداری خود را تجربه کنند.
سوالات متداول
کمر درد ممکن است یکی از علائم بارداری باشد، اما برای تأیید بارداری، نیاز به علائم دیگر بارداری و آزمونهای مخصوصی است. در صورت تجربه کمر درد و مشکوک به بارداری، مشاوره با پزشک پیشنهاد میشود.
پیادهروی یک فعالیت بسیار مفید و سالم است که در دوران بارداری هم بسیار توصیه میشود. این فعالیت نهتنها به حفظ وضعیت فیزیکی شما کمک میکند بلکه میتواند به کاهش کمردرد و مشکلات مرتبط با آن نیز کمک نماید. اما برای انجام پیادهروی در این دوران حتماً باید از کفشهایی استفاده کرد که مناسب و راحت باشند تا هیچگونه مشکلی برای شما ایجاد نشود.
عضلات شکم نقش حیاتی در حمایت از ستون فقرات دارند و در حالت عادی بهسلامت کمر کمک میکنند. اما در دوران بارداری، این عضلات ممکن است کشیده شده و ضعیف شوند که میتواند خطر آسیب به کمر در حین ورزش را افزایش دهد.
