چسبندگی رحم (سندرم آشرمن) یکی از بیماریهای نسبتاً شایع در میان زنان است که پس از جراحیهای رحم مانند کورتاژ رخ میدهد. در این عارضه، دیوارههای داخلی رحم به دلیل تشکیل بافت اسکار، به هم چسبیده و فضای داخلی رحم را کاهش میدهد. این وضعیت منجر به مشکلاتی همچون ناباروری، درد شدید قاعدگی، خونریزی غیرطبیعی و حتی سقط جنین میشود. با توجه به اهمیت این موضوع، آگاهی و اقدام بهموقع برای پیشگیری از چسبندگی رحم و تشخیص و درمان چسبندگی رحم حیاتی است.
چسبندگی رحم چیست؟
رحم از داخل با لایهای به نام آندومتر پوشیده شده است که هنگام قاعدگی، لایه سطحی آن از بین میرود. اگر لقاح اسپرم و تخمک اتفاق بیفتد، جنین در آندومتر لانهگزینی کرده و قاعدگی متوقف میشود. در سندرم آشرمن، آسیب یا عفونت به این لایه باعث تشکیل بافت اسکار میشود که منجر به چسبندگی رحم میگردد. این بافت اسکار سفت و غیرمنعطف است و میتواند منجر به انسداد و تخریب فضای داخل رحم شود.
چسبندگیها درجات مختلفی دارند؛ از خفیف تا شدید که در موارد شدید، تخریب کامل حفره رحم رخ میدهد. این وضعیت، در صورتی که درمان نشود، میتواند بر سلامت باروری و کیفیت زندگی تاثیرگذار باشد.
علائم چسبندگی رحم
یکی از رایجترین علائم چسبندگی رحم عدم قاعدگی یا قاعدگی بسیار سبک است. ممکن است زنان در زمان قاعدگی دچار درد شدید شوند اما خونریزی نداشته باشند؛ این میتواند نشانهای از انسداد دهانه رحم باشد. سایر علایم چسبندگی رحم شامل:
- درد شدید در ناحیه لگن بهویژه هنگام قاعدگی
- ناباروری
- سقط جنین مکرر
- خونریزی غیرطبیعی رحم
گاهی زنان هیچ علامتی ندارند و حتی چرخههای قاعدگی منظمی را تجربه میکنند. به همین دلیل، تشخیص این عارضه بدون علائم آشکار، مشکل است.
علت چسبندگی رحم
علت چسبندگی رحم معمولاً به آسیبهای ناشی از جراحیهایی مانند کورتاژ (D&C) مرتبط است که برای سقط جنین، خارجکردن بقایای جفت پس از زایمان یا نمونهبرداری انجام میشود. دیگر علل چسبندگی رحم شامل موارد زیر هستند:
- عفونتهای دیواره رحم مانند اندومتریت
- عوارض بارداری، مانند دستکاری رحم پس از سقط یا زایمان
- سل تناسلی
- برداشتن فیبروم رحم
- سزارین و سایر جراحیهای رحم
- ابلیشن آندومتر
- پرتودرمانی و برخی عفونتهای لگنی
عوارض چسبندگی رحم در بارداری
چسبندگی رحم در بارداری میتواند خطرات زیادی را به همراه داشته باشد. این عارضه با افزایش خطر سقط جنین مکرر، جفت اکرتا و جفت سرراهی همراه است. در جفت اکرتا، جفت به دیواره رحم چسبیده و بهطور غیرطبیعی رشد میکند که میتواند منجر به خونریزی شدید شود. جفت سرراهی نیز خطر زایمان زودرس و خونریزی شدید را به همراه دارد.
پیشگیری چسبندگی رحم
جلوگیری چسبندگی رحم یکی از بهترین روشها برای حفظ سلامت باروری است. پرهیز از کورتاژ و استفاده از روشهای غیرجراحی در مواقع ضروری میتواند خطر چسبندگی را کاهش دهد. همچنین پزشکان میتوانند با هدایت سونوگرافی در طول کورتاژ، دقت بیشتری را در جراحی اعمال کنند و از آسیب به بافت رحم جلوگیری نمایند.
تشخیص چسبندگی رحم
برای تشخیص دقیق سندرم آشرمن، پزشکان از روشهای مختلفی استفاده میکنند. این روشها شامل:
- هیستروسالپنگوگرام (HSG)
- سونوگرافی لگن
- سونوگرافی سالین
- هیستروسکوپی
- سونوگرافی واژینال
این روشها پس از بررسی سوابق پزشکی و انجام معاینات فیزیکی و آزمایشات لازم مانند آزمایش خون، به تشخیص دقیق کمک میکنند.
درمان چسبندگی رحم
درمان چسبندگی رحم به شدت آن بستگی دارد. اگر علائم خفیفی وجود دارد یا قصد بارداری ندارید، ممکن است نیازی به درمان نباشد. با این حال، برای افرادی که قصد بارداری دارند یا علائم جدی دارند، درمان چسبندگی رحم ضروری است. بهترین روش درمان چسبندگی رحم در تهران و سایر نقاط، هیستروسکوپی است. در این روش، پزشک با استفاده از هیستروسکوپ، بافت اسکار را جدا میکند. بسته به میزان ضخامت بافت، از قیچی جراحی یا خود هیستروسکوپ برای این کار استفاده میشود.
پس از جراحی، پزشک ممکن است از روشهای زیر برای جلوگیری از چسبندگی مجدد رحم استفاده کند:
هورموندرمانی: تجویز استروژن خوراکی برای کمک به رشد مجدد آندومتر سالم
آی یو دی: قرار دادن آی یو دی در داخل رحم برای جلوگیری از چسبندگی مجدد
آنتیبیوتیک: تجویز آنتیبیوتیک برای پیشگیری از عفونت پس از جراحی
درمان چسبندگی رحم در منزل
علاوه بر درمانهای پزشکی، برخی روشهای درمان چسبندگی رحم در خانه و طب سنتی نیز میتوانند به بهبود علایم چسبندگی رحم کمک کنند. البته این روشها نمیتوانند جایگزین درمان پزشکی شوند، اما بهعنوان مکمل میتوانند مفید باشند. درمان خانگی چسبندگی رحم شامل موارد زیر است:
ماساژ خود باروری: این نوع ماساژ به بهبود گردش خون در ناحیه لگن و شکستن بافتهای اسکار کمک میکند. بهتر است پس از جراحیهای رحمی حداقل دو تا سه هفته صبر کنید.
روغن کرچک: استفاده از روغن کرچک به تحریک جریان خون در ناحیه لگن و بهبود بافتهای داخلی رحم کمک میکند.
گیاهان دارویی: گیاهانی مانند مارچوبه راسموزوس میتوانند به کاهش چسبندگیهای داخل رحم کمک کنند.
درمان چسبندگی رحم در گیشا
برای افرادی که به دنبال درمان چسبندگی رحم در تهران هستند، برخی از مراکز تخصصی در مناطقی مانند گیشا خدمات مرتبط با این بیماری را ارائه میدهند. میتوانید با متخصصان زنان و زایمان در این مراکز مشاوره کنید و درمان مناسب خود را انتخاب کنید.
در آخر...
چسبندگی رحم یا سندرم آشرمن عارضهای است که به دلیل تشکیل بافت اسکار در داخل رحم به وجود میآید و میتواند منجر به مشکلاتی مانند ناباروری و سقط جنین مکرر شود. تشخیص و درمان سندرم آشرمن بهموقع، میتواند به جلوگیری از عوارض جدی کمک کند. همچنین توجه به پیشگیری از چسبندگی رحم و مراقبت از سلامت باروری، میتواند شانس موفقیت بارداری را افزایش دهد.
سوالات متداول
چسبندگی رحم یا سندرم آشرمن عارضهای است که به دلیل تشکیل بافت اسکار در داخل رحم به وجود میآید و میتواند منجر به مشکلاتی مانند ناباروری و سقط جنین مکرر شود. تشخیص و درمان سندرم آشرمن بهموقع، میتواند به جلوگیری از عوارض جدی کمک کند. همچنین توجه به پیشگیری از چسبندگی رحم و مراقبت از سلامت باروری، میتواند شانس موفقیت بارداری را افزایش دهد.
بله، سزارین میتواند باعث چسبندگی رحم شود، زیرا هر نوع جراحی بر رحم میتواند به بافت داخلی رحم آسیب بزند و احتمال تشکیل بافت اسکار را افزایش دهد.
خیر، استفاده از IUD بهطور کلی باعث چسبندگی رحم نمیشود. در واقع، IUD گاهی پس از درمان چسبندگی برای جلوگیری از چسبندگی مجدد استفاده میشود.
خیر، همه زنان مبتلا به چسبندگی رحم علائم واضحی ندارند. برخی از زنان ممکن است چرخههای قاعدگی منظمی داشته باشند یا بدون علائم باروری مشکل داشته باشند، اما در دیگران علائمی مانند قاعدگی سبک، درد شدید یا ناباروری دیده میشود.
بله، پیشگیری از چسبندگی رحم ممکن است. با جلوگیری از جراحیهای غیرضروری رحم مانند کورتاژ و انجام دقیق جراحیها تحت هدایت سونوگرافی، میتوان خطر بروز این مشکل را کاهش داد. همچنین درمان بهموقع عفونتهای رحمی نیز مهم است.
بله، احتمال عود چسبندگی رحم بعد از درمان وجود دارد، بهویژه اگر علت اصلی چسبندگی برطرف نشود. اما با استفاده از روشهایی مانند هورموندرمانی، قرار دادن IUD یا دیگر روشهای پیشگیری میتوان خطر عود را کاهش داد.
بله، چسبندگی رحم میتواند منجر به ناباروری شود، زیرا بافت اسکار ممکن است مانع لانهگزینی جنین یا انتقال اسپرم شود. همچنین، چسبندگی شدید میتواند فضای داخلی رحم را به شدت کاهش دهد.
بله، چسبندگی رحم میتواند مشکلاتی مانند سقط جنین مکرر، جفت سرراهی و جفت اکرتا را در دوران بارداری ایجاد کند که این مشکلات میتوانند منجر به عوارض جدی مانند خونریزی شدید و زایمان زودرس شوند.
شما به سه روش میتوانید نوبت ویزیت دکتر بیتا بها را رزرو کنید:
- رزرو آنلاین نوبت از طریق سایتهای دکترتو، نوبت دات ای ار، وی کلینیک و پذیرش ۲۴
- تماس با شماره تلفنهای:
- گیشا: ۰۹۹۰۸۳۰۰۷۹۱
- نظرآباد: ۰۹۳۸۲۹۷۹۱۷۷ و ۰۲۶۴۵۳۶۵۶۳۸
- مراجعه حضوری به مطب دکتر به آدرس:
- تهران، گیشا، نبش کوچه بیست و سوم، جنب بانک شهر، پلاک ۳۲۲، طبقه همکف
- تهران، نظرآباد، الغدیر جنوبی، نبش غدیر ۱۵، بالای بانک رفاه، طبقه سوم