سرطان دهانه رحم یکی از شایع‌ترین انواع سرطان‌ها در میان زنان است که پس از سرطان سینه، به‌عنوان یکی از بیماری‌های جدی شناخته می‌شود. این سرطان می‌تواند به صورت خوش‌خیم یا بدخیم بروز کند و با تشخیص به موقع و درمان مناسب، احتمال درمان آن افزایش می‌یابد. اگرچه این نوع سرطان عمدتاً پس از یائسگی و در سنین بالاتر شایع است، اما گاهی در زنان جوان‌تر نیز مشاهده می‌شود. تشخیص زودهنگام نقش کلیدی در افزایش موفقیت درمان دارد. در این مطلب قصد داریم اطلاعات جامعی در مورد سرطان رحم، علائم، راه‌های پیشگیری و درمان آن ارائه دهیم.
سرطان رحم چیست؟
دهانه رحم بخشی از دستگاه تناسلی زنان است که نقش مهمی در سلامت باروری دارد. سرطان دهانه رحم زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های سالم در این ناحیه به دلایلی ناشناخته به سلول‌های غیرطبیعی و سرطانی تبدیل می‌شوند. این سلول‌های بیمار شروع به رشد نامحدود و غیرعادی می‌کنند که می‌تواند منجر به تشکیل تومور شود.
اگرچه علت دقیق بروز سرطان دهانه رحم یا سرطان آندومتر هنوز به‌طور کامل مشخص نیست، اما مطالعات نشان می‌دهد که برخی از عوامل خطر در زنان مبتلا به این بیماری مشترک هستند. آگاهی از این عوامل خطر و علائم اولیه می‌تواند در پیشگیری و درمان مؤثر باشد. برای دریافت اطلاعات دقیق‌تر و مشاوره تخصصی، مراجعه به پزشک متخصص در زمینه سرطان توصیه می‌شود.
علائم سرطان رحم چیست؟
سرطان دهانه رحم ممکن است در مراحل اولیه علائم واضحی نداشته باشد، اما برخی نشانه‌ها می‌توانند هشداردهنده باشند. علایم سرطان رحم شامل خونریزی واژینال غیرطبیعی، درد در حین رابطه جنسی، درد لگن، درد در قسمت پایینی شکم، بی‌اشتهایی و کاهش وزن ناگهانی، خستگی شدید، حالت تهوع و استفراغ، وجود خون در مدفوع یا ادرار و درد هنگام ادرار است. در صورت تجربه هر یک از این علائم، مراجعه به پزشک برای بررسی‌های دقیق‌تر توصیه می‌شود.
علل سرطان رحم
سرطان رحم به دلایل متعددی ممکن است رخ دهد، اگرچه علت دقیق آن هنوز مشخص نیست. عواملی که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند شامل عدم تعادل هورمونی (افزایش طولانی‌مدت استروژن)، چاقی، سابقه خانوادگی، مصرف طولانی‌مدت هورمون‌های جایگزین بدون پروژسترون، بیماری‌های زمینه‌ای مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک و دیابت، زگیل سرطانی، مصرف داروی تاموکسیفن و تعداد کمتر بارداری هستند.
برای کاهش خطر ابتلا به سرطان رحم، رعایت سبک زندگی سالم، مدیریت وزن، انجام معاینات منظم و در نظر گرفتن مشاوره‌های پزشکی به ویژه در صورت وجود عوامل خطرزا ضروری است. این اقدامات می‌توانند به تشخیص زودهنگام و کاهش احتمال بروز بیماری کمک کنند.
انواع سرطان دهانه رحم
سرطان رحم به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:
کارسینوم سلول‌های سنگفرشی (اسکواموس): این نوع از سرطان در سطح سلول‌های خارجی دهانه رحم که به سمت واژن گسترش می‌یابند، تشکیل می‌شود و شایع‌ترین نوع سرطان دهانه رحم است.
آدنوکارسینوما: این نوع سرطان از سلول‌های غده‌ای داخل دهانه رحم منشاء می‌گیرد و کمتر شایع است.
تشخیص نوع سرطان برای انتخاب روش درمانی مناسب بسیار مهم است.
تشخیص سرطان دهانه رحم
برای تشخیص سرطان رحم، پزشکان از چندین روش استفاده می‌کنند:
- معاینه واژینال: پزشک واژن و دهانه رحم را بررسی می‌کند تا هرگونه تغییرات غیرطبیعی را شناسایی کند.
- معاینه رحم: پزشک اندازه و شکل دهانه رحم را ارزیابی می‌کند.
- تست پاپ اسمیر: پزشک نمونه‌ای از سلول‌های دهانه رحم را برداشته و آن را برای بررسی تغییرات سرطانی یا پیش‌سرطانی آزمایش می‌کند.
- سونوگرافی ترانس واژینال (TVU): پزشک با استفاده از یک اسکنر میله‌ای، تصاویری دقیق از داخل رحم به دست می‌آورد.
- هیستروسکوپی: پزشک با استفاده از یک دوربین نازک، داخل رحم را مشاهده و بررسی می‌کند.
- جراحی تشخیصی: در صورت نیاز، پزشک یک جراحی کوچک انجام می‌دهد تا نمونه‌های بیشتری از بافت برداشته و بررسی کند.
این روش‌ها به تشخیص دقیق سرطان عنق رحم و انتخاب بهترین روش درمانی کمک می‌کنند.
درمان سرطان رحم
درمان سرطان رحم در تهران براساس مرحله بیماری و نوع سرطان تعیین می‌شود. درمان موفق این سرطان وابسته به تشخیص زودهنگام است و در مراحل اولیه، معمولاً قابل درمان کامل است. اما در مراحل پیشرفته‌تر، درمان ممکن است پیچیده‌تر باشد. روش‌های درمان سرطان رحم در غرب تهران شامل موارد زیر است:
جراحی:
هیستروسکوپی کامل: در این روش، با ایجاد شکاف روی شکم، پزشک کل رحم را از بدن خارج می‌کند.
سالپنگو-اووفورکتومی: در این جراحی، هر دو تخمدان و لوله‌های فالوپ نیز برداشته می‌شوند.
هیسترکتومی رادیکال: این روش شامل برداشتن رحم، لوله‌های رحمی، بخشی از واژن، تخمدان‌ها و لوله‌های فالوپ است. در طی جراحی، پزشک اندام‌های اطراف را برای بررسی متاستاز بررسی می‌کند.
رادیوتراپی:
پس از جراحی، برای از بین بردن سلول‌های سرطانی باقیمانده و جلوگیری از عود بیماری، پرتو درمانی تجویز می‌شود. در این روش از اشعه ایکس برای هدف قرار دادن و از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. این روش همچنین برای بیمارانی که به دلایلی قادر به انجام جراحی نیستند، استفاده می‌شود.
شیمی درمانی:
شیمی درمانی با استفاده از داروهای قوی برای کشتن سلول‌های سرطانی انجام می‌شود. این روش در مراحل پیشرفته سرطان یا در مواردی که بیماری بازگشت کرده است، توصیه می‌شود. شیمی درمانی می‌تواند به صورت خوراکی یا تزریقی انجام شود.
هورمون درمانی:
در این روش، با استفاده از داروهایی، سطح هورمون‌ها در بدن تنظیم می‌شود. افزایش هورمون پروژسترون و کاهش استروژن می‌تواند به مهار رشد سلول‌های سرطانی کمک کند.
درمان بیولوژیک (ایمونوتراپی):
این روش با تقویت سیستم ایمنی بدن، به مقابله با سلول‌های سرطانی کمک می‌کند. ایمونوتراپی به افزایش پاسخ ایمنی بدن علیه سلول‌های سرطانی کمک می‌کند.
این روش‌های درمانی بسته به شرایط بیمار و مرحله سرطان، به تنهایی یا ترکیبی از آن‌ها استفاده می‌شوند تا بهترین نتیجه ممکن حاصل شود.
طول عمر بیماران سرطان رحم بدخیم
میزان بقای پنج ساله برای سرطان آندومتر، یکی از انواع سرطان دهانه رحم، به‌طور متوسط ۸۱ درصد است. این به این معناست که ۸۱ درصد از افرادی‌که به این بیماری مبتلا می‌شوند، حداقل تا پنج سال پس از تشخیص زنده می‌مانند. اگر سرطان در مرحله‌ای تشخیص داده شود که هنوز به خارج از رحم گسترش نیافته است، میزان بقای پنج ساله به ۹۵ درصد افزایش می‌یابد. این ارقام نشان‌دهنده اهمیت تشخیص زودهنگام در افزایش طول عمر و بهبود پیش‌آگهی بیماران مبتلا به سرطان رحم هستند.
سن ابتلا به سرطان دهانه رحم
سرطان دهانه رحم اغلب در زنان بین ۳۵ تا ۴۴ سال تشخیص داده می‌شود و میانگین سنی مبتلایان حدود ۵۰ سال است. این بیماری به ندرت در زنان زیر ۲۰ سال رخ می‌دهد. بسیاری از زنان مسن‌تر ممکن است ندانند که همچنان در معرض خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم هستند؛ بنابراین آگاهی و انجام غربالگری منظم حتی در سنین بالاتر نیز حائز اهمیت است.
ارتباط سرطان سینه و رحم
سرطان سینه و رحم به‌ویژه در افرادی با پیشینه خانوادگی مثبت برای جهش‌های ژنی مرتبط هستند. حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از موارد سرطان رحم و ۶ تا ۱۰ درصد از موارد سرطان سینه به علت جهش‌های ژنتیکی رخ می‌دهند. زنانی با این جهش‌ها، احتمال بیشتری برای ابتلا به هر دو نوع سرطان دارند.
تشخیص و درمان زودهنگام این سرطان‌ها، به‌ویژه در افرادی‌که در سنین پایین به سرطان سینه مبتلا می‌شوند، برای کاهش خطر مرگ و میر بسیار مهم است. پیگیری منظم و آگاهی از پیشینه خانوادگی می‌تواند در پیشگیری و مدیریت بهتر این سرطان‌ها مؤثر باشد.
پیشگیری سرطان رحم
جلوگیری از سرطان رحم نیازمند اتخاذ سبک زندگی سالم و رعایت برخی نکات خاص است. مهم‌ترین اقدامات شامل:
مشورت با پزشک در مورد درمان‌های هورمونی: مصرف ترکیبی هورمون‌های استروژن و پروژسترون می‌تواند خطر ابتلا را کاهش دهد.
استفاده طولانی‌مدت از قرص‌های پیشگیری از بارداری: این روش می‌تواند خطر سرطان دهانه رحم را کاهش دهد.
حفظ وزن ایده‌آل: جلوگیری از چاقی و اضافه وزن برای پیشگیری از این سرطان و حفظ سلامتی عمومی اهمیت دارد.
ورزش و فعالیت بدنی منظم: به‌ویژه در دوران یائسگی، ورزش منظم می‌تواند خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را کاهش دهد.
تغذیه سالم و ترک عادات مضر: مصرف مواد غذایی سالم و ترک سیگار و الکل به جلوگیری از بیماری‌ها کمک می‌کند.
معاینات دوره‌ای و تست‌های غربالگری: انجام معاینات سالیانه و تست پاپ اسمیر برای تشخیص زودهنگام ضروری است.
این اقدامات نه تنها می‌توانند خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را کاهش دهند بلکه به حفظ سلامتی کلی کمک می‌کنند.
در آخر...
سرطان دهانه رحم با تشخیص زودهنگام و درمان به موقع، قابل درمان است. غربالگری منظم با آزمایش‌های پاپ اسمیر نقشی کلیدی در کاهش مرگ و میر ناشی از این بیماری دارد. انجام منظم این آزمایش‌ها برای تشخیص سلول‌های در معرض خطر و دریافت واکسن HPV از مهم‌ترین و مؤثرترین روش‌های پیشگیری به شمار می‌آیند. رعایت این اقدامات می‌تواند به طور چشمگیری خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را کاهش داده و به حفظ سلامت عمومی کمک کند.
سوالات متداول
سرطان رحم ممکن است به دلایلی چون عدم تعادل هورمونی (افزایش استروژن)، چاقی، سابقه خانوادگی، مصرف طولانی‌مدت هورمون‌های جایگزین بدون پروژسترون، بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، مصرف داروی تاموکسیفن و تعداد کمتر بارداری رخ دهد. برای کاهش خطر، داشتن سبک زندگی سالم، کنترل وزن و انجام معاینات منظم توصیه می‌شود.
بله، سرطان رحم قابل درمان است، به‌ویژه اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود. روش‌های درمانی شامل جراحی (برای برداشتن رحم و گاهی تخمدان‌ها)، رادیوتراپی، شیمی‌درمانی، هورمون‌درمانی و ایمونوتراپی است. موفقیت درمان به مرحله و نوع سرطان بستگی دارد. تشخیص زودهنگام شانس بهبودی را افزایش می‌دهد.
شما به سه روش می‌توانید نوبت ویزیت دکتر بیتا بها را رزرو کنید:
- رزرو آنلاین نوبت از طریق سایت‌های دکترتو، نوبت دات ای ار و پذیرش ۲۴
- تماس با شماره تلفن‌های ۰۹۳۸۲۹۷۹۱۷۷ و ۰۹۹۰۸۳۰۰۷۹۱
- مراجعه حضوری به مطب دکتر به آدرس: تهران، شهرک غرب، بزرگراه شیخ فضل‌الله نوری، میدان صنعت، بلوار فرحزادی، جنب میلاد نور، مرکز خرید لیدوما، طبقه یک، واحد دو و همچنین آدرس: تهران، نظرآباد، الغدیر جنوبی، نبش غدیر ۱۵، بالای بانک رفاه، طبقه سوم
۲ پاسخ