سرطان تخمدان یکی از بیماریهای جدی و پیچیدهای است که بر روی تخمدانها تأثیر میگذارد و میتواند بهطور قابلتوجهی بر زندگی فرد تأثیر بگذارد. این نوع سرطان در حال حاضر پنجمین علت شایع مرگومیر زنان است و بهدلیل نداشتن علائم واضح در مراحل اولیه، اغلب با تأخیر شناسایی میشود. در این مقاله، به بررسی جامع از علائم و علل آن تا روشهای تشخیص، درمان و جلوگیری از سرطان تخمدان خواهیم پرداخت.
سرطان تخمدان چیست؟
سرطان تخمدان زمانی بروز میکند که سلولهای تخمدان بهطور غیرطبیعی و خارج از کنترل تقسیم و تکثیر میشوند و تومور ایجاد میکنند. تخمدانها که دو غده کوچک در ناحیه لگن هستند، تخمکها و هورمونهای زنانه از جمله استروژن و پروژسترون را تولید میکنند. در صورت عدم درمان، تومور میتواند به سایر قسمتهای بدن گسترش یافته و به سرطان تخمدان متاستاتیک یا سرطان تخمدان پیشرفته تبدیل شود.
علائم سرطان تخمدان
علائم سرطان تخمدان ممکن است در مراحل اولیه کمتر مشهود باشد و با علائم دیگر بیماریها مشابه باشد. برخی از علائم اولیه سرطان تخمدان عبارتاند از:
• درد یا فشار در ناحیه لگن
• خونریزی واژینال غیر منتظره
• درد شکم یا کمردرد و سرطان تخمدان
• نفخ مداوم
• احساس سیری زودهنگام هنگام غذا خوردن
• تغییر در الگوی ادرار، مثل تکرر ادرار
• تغییر در عادات حرکت روده، مثل یبوست
در مراحل پیشرفتهتر، علایم سرطان تخمدان ممکن است شامل تهوع، سوءهاضمه، کاهش اشتها، کاهش وزن، تنگی نفس و خستگی باشد.
علل سرطان تخمدان
علت سرطان تخمدان بهطور کامل شناخته نشده است، اما عوامل زیر میتوانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند، علت های سرطان تخمدان شامل:
سابقه خانوادگی: داشتن خویشاوند نزدیک با سابقه این سرطان یا سرطان سینه میتواند خطر ابتلا را افزایش دهد. غربالگری ژنتیکی برای شناسایی جهشهای ژنی BRCA میتواند مفید باشد.
سن: خطر ابتلا به سرطان تخمدان با افزایش سن به ویژه در زنان بالای ۶۳ سال بالا میرود.
تاریخچه باروری: تعداد بارداریها و شیردهی ممکن است خطر ابتلا را کاهش دهد، اما داشتن فرزند در سنین بالاتر یا عدم بارداری میتواند با خطر بیشتری همراه باشد.
سابقه سرطان پستان: زنان با سابقه سرطان سینه، بهویژه در صورت وجود جهشهای ژنی BRCA، در معرض خطر بیشتری برای سرطان تخمدان هستند.
هورموندرمانی: استفاده از هورموندرمانی پس از یائسگی ممکن است خطر ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش دهد.
چاقی و اضافه وزن: افراد با شاخص توده بدنی (BMI) بالای ۳۰ بیشتر در معرض خطر هستند.
سابقه جراحی رحم: هیسترکتومی ممکن است خطر ابتلا به سرطان تخمدان را کاهش دهد.
زگیل تناسلی: ارتباط بین ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) و سرطان تخمدان نیز مورد بررسی قرار گرفته است.
سطوح بالای آندروژنها: داشتن سطوح بالا از هورمونهای مردانه میتواند با افزایش خطر ابتلا به سرطان تخمدان مرتبط باشد.
نوع رژیم غذایی و استفاده از پودر تالک: رژیم غذایی و استفاده از پودر تالک که در برخی محصولات آرایشی یافت میشود، ممکن است خطر را افزایش دهد.
راههای تشخیص سرطان تخمدان
تشخیص سرطان تخمدان معمولاً شامل روشهای زیر است:
• معاینه لگنی: پزشک ممکن است از طریق معاینه دستی لگن و شکم، تومورهای احتمالی را شناسایی کند.
• تستهای تصویربرداری: سونوگرافی، سیتی اسکن و MRI میتوانند به تعیین اندازه و ساختار تومور کمک کنند. سونوگرافی ترنسواژینال بهویژه برای بررسی تخمدانها مفید است.
• آزمایش خون: آزمایشهایی مانند آزمایش ca125 میتواند نشانگرهای تومور را شناسایی کند، اما این آزمایش بهتنهایی نمیتواند تشخیص قطعی را ارائه دهد.
• آزمایش ژنتیک: برای شناسایی تغییرات ژنی که خطر ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش میدهند.
• عمل جراحی: در برخی موارد، عمل جراحی لاپاروسکوپی برای نمونهبرداری و تعیین نوع و مرحله سرطان انجام میشود.
درمانهای سرطان تخمدان
درمان سرطان تخمدان در تهران معمولاً شامل چندین روش است:
جراحی:
شامل برداشتن تومور و بافتهای اطراف آن است. بسته به مرحله سرطان، جراحی میتواند شامل برداشتن یک یا هر دو تخمدان، لولههای فالوپ، رحم و غدد لنفاوی باشد.
شیمیدرمانی:
از داروهای شیمیایی برای از بین بردن سلولهای سرطانی، معمولاً پس از جراحی برای از بین بردن سلولهای باقیمانده استفاده میکنند.
درمان هدفمند:
داروهایی که بهطور خاص به سلولهای سرطانی حمله میکنند و به حداقل رساندن آسیب به سلولهای سالم کمک میکنند.
هورموندرمانی:
برای برخی از انواع سرطانهای تخمدان که به هورمونهای زنانه وابسته هستند، هورموندرمانی میتواند مفید باشد.
ایمونوتراپی:
استفاده از داروها یا درمانهایی که سیستم ایمنی بدن را برای مبارزه با سرطان تقویت میکنند.
رادیوتراپی:
استفاده از پرتوهای با انرژی بالا برای کشتن سلولهای سرطانی که معمولاً در موارد خاص استفاده میشود.
درمانهای حمایتی و تسکینی:
برای مدیریت عوارض جانبی و بهبود کیفیت زندگی، شامل مدیریت درد، تهوع و مشاوره روانی مورد استفاده قرار میگیرد.
درمان خانگی سرطان تخمدان
اگرچه درمانهای خانگی بهتنهایی نمیتوانند جایگزین درمانهای پزشکی رسمی شوند، اما میتوانند بهعنوان مکملی برای برنامه درمانی مورداستفاده قرار گیرند. برخی از درمانهای خانگی شامل:
سویا: ممکن است بهدلیل وجود ایزوفلاونها به کنترل رشد سلولهای سرطانی کمک کند.
جینکو: دارای خواص آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی است.
زنجبیل: میتواند به کاهش التهاب و تهوع کمک کند.
تخم کتان: حاوی اسیدهای چرب امگا-۳ که ممکن است به کاهش التهاب کمک کند.
قارچ شیتاکه: حاوی ترکیباتی است که ممکن است به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند.
شبدر قرمز: بهدلیل خواص آنتیاکسیدانی و هورمونی ممکن است مفید باشد.
چای سبز: دارای ترکیبات آنتیاکسیدانی که ممکن است به مبارزه با سرطان کمک کند.
پیاز قرمز: حاوی آنتیاکسیدانهایی که ممکن است به کاهش رشد سلولهای سرطانی کمک کند.
ماهی: بهدلیل داشتن اسیدهای چرب امگا-۳، ممکن است مفید باشد.
نعناع فلفلی: میتواند به کاهش التهاب و تهوع کمک کند.
آفتاب و ورزش: به بهبود وضعیت عمومی و کاهش استرس کمک میکند.
طب سوزنی: ممکن است به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی کمک کند.
هیدراته نگه داشتن بدن: برای حفظ سلامت عمومی و کاهش علائم مؤثر است.
پیشگیری سرطان تخمدان
اگرچه هیچ راه قطعی برای پیشگیری از سرطان تخمدان وجود ندارد، اقداماتی برای کاهش خطر ابتلا میتواند مفید باشد:
مصرف قرصهای ضد بارداری: تحقیقات نشان دادهاند که مصرف قرصهای ضد بارداری ممکن است خطر ابتلا به سرطان تخمدان را کاهش دهد.
مشاوره ژنتیک: اگر سابقه خانوادگی سرطانهای تخمدان یا سینه دارید، مشاوره با متخصص ژنتیک میتواند برای شناسایی خطرات و برنامهریزی برای اقدامات پیشگیرانه مفید باشد.
غربالگری ژنتیکی: شناسایی جهشهای ژنی BRCA و اقدام به جراحی پیشگیرانه در موارد پرخطر.
تغییر سبک زندگی: شامل داشتن رژیم غذایی سالم، فعالیت بدنی منظم و کنترل وزن میشود.
پرهیز از استفاده از پودر تالک: که ممکن است خطر ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش دهد.
در آخر...
این سرطان یک بیماری پیچیده و جدی است که نیازمند تشخیص زودهنگام و درمان جامع است. با آگاهی از علائم، عوامل خطر و روشهای درمان، میتوان به بهبود نتایج و کیفیت زندگی بیماران کمک کرد. مراجعه به بهترین دکتر برای درمان سرطان تخمدان و پیگیریهای منظم برای مدیریت و درمان این بیماری از اهمیت ویژهای برخوردار است.
سوالات متداول
تنبلی تخمدان و سرطان (PCOS) خود بهتنهایی باعث سرطان نمیشود، اما ممکن است خطر ابتلا به برخی انواع سرطانها را افزایش دهد. عوامل مانند عدم تعادل هورمونی، افزایش سطح انسولین و التهاب مزمن میتوانند این ارتباط را توضیح دهند. بنابراین، زنان مبتلا به PCOS باید بهطور منظم تحت نظر پزشک باشند و از روشهای پیشگیرانه استفاده کنند.
طول عمر بیماران مبتلا به سرطان تخمدان به مرحله و نوع سرطان بستگی دارد. در مراحل اولیه که سرطان تنها به تخمدانها محدود است، نرخ بقای ۵ ساله معمولاً بین ۹۳ تا ۹۸ درصد است. در مراحل پیشرفتهتر، جایی که سرطان به ناحیه شکمی گسترش یافته اما به اندامهای دورتر نرسیده، نرخ بقای ۵ ساله میتواند از ۵۳ تا ۹۴ درصد متغیر باشد. بهطور کلی، تشخیص زودهنگام و درمان مؤثر میتوانند بهطور قابلتوجهی بر طول عمر و کیفیت زندگی بیماران تأثیر بگذارند.
شما به سه روش میتوانید نوبت ویزیت دکتر بیتا بها را رزرو کنید:
- رزرو آنلاین نوبت از طریق سایتهای دکترتو، نوبت دات ای ار، وی کلینیک و پذیرش ۲۴
- تماس با شماره تلفنهای:
- شهرک غرب: ۰۹۹۰۸۳۰۰۷۹۱ و ۰۲۱۸۶۰۹۱۱۵۸
- نظرآباد: ۰۹۳۸۲۹۷۹۱۷۷ و ۰۲۶۴۵۳۶۵۶۳۸
- مراجعه حضوری به مطب دکتر به آدرس:
- تهران، شهرک غرب، بزرگراه شیخ فضلالله نوری، میدان صنعت، بلوار فرحزادی، جنب میلاد نور، مرکز خرید لیدوما، طبقه یک، واحد دو
- تهران، نظرآباد، الغدیر جنوبی، نبش غدیر ۱۵، بالای بانک رفاه، طبقه سوم
